吳犇的博客

音樂欣賞, 往事回顧
個人資料
正文

合唱經典:舒伯特的《降E大調第六彌撒》(Mass No. 6 in E flat major,1828)

(2018-08-30 06:28:51) 下一個

舒伯特是西方音樂史上早期浪漫派的重要作曲家之一。可惜他於疾病和貧困英年早逝,隻活了三十一歲,但卻留下了大量的多種體裁的音樂作品,是一位全麵多產的作曲家。

關於舒伯特在音樂史上風格流派,也有人認為他是古典派到浪漫派過渡時期的作曲家,這其實和我上麵說的“早期浪漫派”大同小異。說到底,這些都是後世理論家對前輩作曲家的評論和定位,是為了幫助人們更好地認識作曲家及其作品。

舒伯特共作有12部彌撒,盡管其中編號的隻有六部。《降E大調第六彌撒》是舒伯特最後一部彌撒,是受維也納第九教區聖三一教堂(The Church of the Holy Trinity in Alsergrund, Vienna)的委托而作,完成於1828年,同年作曲家去世。作品於1829年在上述聖三一教堂首演。

這部彌撒的演出需要男高音兩名,女高,女低,男低各一名擔任獨唱,加一個合唱團。樂隊包括雙簧管,單簧管,大管,圓號,小號各兩支,長號三支,一組定音鼓以及通常的弦樂。

作品的結構與通常的彌撒相似,包括以下六個部分:

1.         垂憐經(Kyrie);

2.         榮耀經(Gloria);

3.         信經(Credo);

4.         聖哉經(Sanctus);

5.         降福經(Benedictus);

6.         羔羊經(Agnus Dei)。

全曲用時約55分鍾左右。傳統彌撒的拉丁文歌詞及中文翻譯見本文附錄。

這部作品雖然用了五位獨唱,但獨唱,重唱的部分並不多,大部分時間還是合唱。舒伯特的合唱很有特點,感覺既有大起大落的放縱,又不乏細膩克製的處理。比如全曲開頭樂隊以圓號等管樂器為主奏出緩慢的引子,給人一種夢幻朦朧的感覺,營造出宗教高尚而神秘的氛圍;而全曲結尾的弱收,則給人感覺意猶未盡,餘音繞梁,回味無窮。這些處理在巴洛克和古典樂派的作品中似乎並不多見,但卻是浪漫派比較常用的手法。

有關這部作品的更多信息見英文維基百科(沒有找到中文的專門條目):

https://en.wikipedia.org/wiki/Mass_No._6_(Schubert)

 

下麵是這部彌撒中的聖哉經(Sanctus)的音頻。合唱由遠而近,由弱漸強,反複唱出“聖哉!”,隨後堅定有力地唱出:“上主、萬有的天主,你的光榮充滿天地。歡呼之聲,響徹雲霄。”熱情而虔誠地歌頌天主,氣勢宏偉壯麗。這段音頻由維也納愛樂樂團(Wiener Philharmoniker)與合唱團於1986年演出,阿巴多指揮:

Schubert Mass No 6 in E flat D950 4 Sanctus VPO Abbado

https://www.youtube.com/watch?v=PUpxmYA16X4&ab_channel=LifeguardHongkong

 

下麵是舒伯特《降E大調第六彌撒》的完整音像,由北德廣播交響樂團(North German radio symphony orchestra)於1997年演出,西爾萬·康布勒蘭(Sylvain Cambreling)指揮。

Soloists:

Juliane Banse - soprano

Hermine May - altus

Deon van der Walt - tenor

Jonas Kaufmann - tenor

Hermann Prey - Bass

Franz Schubert - Mass No. 6 in E flat major, D 950 (with Jonas Kaufmann, Sylvain Cambreling)

https://www.youtube.com/watch?v=Ft27FAG66uo&ab_channel=LOFTmusic

 

下麵是德國電影《夜曲 -  弗蘭茲 舒伯特》(Notturno - Franz Schubert,1989)片段。從這段錄像的大約4’56” 左右開始,配樂用了舒伯特《降E大調第六彌撒曲》中的“聖哉經”。舒伯特去世時痛苦悲慘的場景與“聖哉經”中莊嚴宏偉的合唱形成強烈的反差,令人震撼。

Notturno - Franz Schubert part 13

https://www.youtube.com/watch?v=25SbnsGMnhk&ab_channel=franzyschubert

 

。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。。

附錄:

(ZT)傳統彌撒拉丁文與中譯文歌詞對照:

www.tpf.org.tw/upload/editor/file/2.pdf

 

Kyrie 垂憐經

Kyrie, eleison, 上主,求禰垂憐;

Christe, eleison, 基督,求禰垂憐;

Kyrie, eleison. 上主,求禰垂憐。

 

Gloria 光榮頌

Gloria in excelsis Deo. 天主在天受光榮,

Et in terra pax hominibus bonae voluntatis. 主愛的人在世上享平安。

Laudamus te. Benedicimus te. 我們讚美禰,稱頌禰,

Adoramus te. Glorificamus te. 朝拜禰,顯揚禰,

Gratias agimus tibi, 感謝禰,

propter magnam gloriam tuam. 為了禰無上的光榮。

Domine, Deus, Rex caelestis, 主、天主、天上的君王、

Deus Pater omnipotens. 全能的天主聖父。

Domine, Fili unigenite, Jesu Christe. 上帝的獨生子,耶穌基督。

Domine, Deus, Agnus Dei, Filius Patris. 主、天主的羔羊,聖父之子。

Qui tollis peccata mundi, miserere nobis. 除免世罪者,求禰憐憫我們;

Qui tollis peccata mundi, suscipe deprecationem nostrum. 除免世罪者,求禰俯聽我們的祈禱;

Qui sedes ad dexteram Patris, miserere nobis. 坐在聖父之右者,求禰憐憫我們。

Quoniam tu solus Sanctus. 因為禰是唯一的聖者,

Tu solus Dominus. 禰是唯一的主,

To solus Altissimus. 唯有禰是至高無上。

Jesu Christe, cum Sancto Spiritu: 耶穌基督,禰與聖靈,

in gloria Dei Patris. Amen. 同享天主聖父的光榮。阿門。

 

Credo 信經

Credo in unum Deum, 我信唯一的天主,

Patrem omnipotentem, factorem caeli et terrae, 全能的聖父,天地萬物無論有形無形,

visibilium omnium et invisibilium. 都是由祂所創造的。

Et in unum Dominum, Jesum Christum, 我信唯一的主、耶穌基督,

Filium Dei unigenitum. 天主的獨生子。

Et ex Patre natum, ante omnia saecula. 祂在萬世之前,由聖父所生。

Deum de Deo, lumen de lumine, 祂是出自天主的天主,出自光明的光明,

Deum verum de Deo vero. 出自真天主的真天主。

Genitum, non factum, 祂由聖父所生,而非聖父所造,

consubstantialem Patri: 與聖父同性同體,

per quem omnia facta sunt. 萬物藉著祂而造成的。

Qui propter nos homines, 祂為了我們人類,

et propter nostram salutem, descendit de caelis. 為了我們的救贖,從天而降。

Et incarnatus est de Spiritu Sancto, 祂因聖靈感孕,

ex Maria Virgine: et homo factus est. 從童貞瑪利亞所生,而成為人。

Crucifixus etiam pro nobis: 祂在般雀比拉多執政時,

sub Pontio Pilato: passus, et sepultus est. 為我們被釘在十字架上,受難而被埋葬。

Et resurrexit tertia die, secundum Scripturas. 祂正如聖經中所載,第三日復活了。

Et ascendit in caelum: sedet ad desteram Patris. 祂升了天,坐在聖父的右邊,

Et iterum venturus est cum gloria, 祂還要光榮地再來,

judicare vivos et mortuos: cujus regni non erit finis. 審判生者死者,祂的國度萬世無疆。

Et in Spiritum Sanctum, Dominum et vivificantem: 我信聖靈,祂是主及賦予生命者,

qui ex Patre Filioque procedit. 由聖父、聖子所共發,

Qui cum Patre, et Filio, simul adoratur, et conglorificatur: 祂和聖父、聖子,同受敬拜,同享光榮,

qui locutus est per Prophetas. 並曾藉眾先知發言。

Et unam, sanctam, catholicam, et apostolicam Ecclesiam. 我信唯一、至聖、至公、從使徒傳下的教會。

Confiteor unum baptisma, in remissionem peccatorum. 我承認赦罪的聖洗,隻有一個。

Et exspecto resurrectionem mortuorum. 我期待死人的復活,

Et vitam venturi saeculi. Amen. 以及來世的生命。阿們。

 

Sanctus 歡呼歌

Sanctus, Sanctus, Sanctus Dominus, 聖哉!聖哉!聖哉!

Deus Sabaoth. 上主,萬軍的天主,

Pleni sunt caeli et terra gloria tua. 禰的光榮充滿天地。

Hosanna, in excelsis. 歡呼之聲,響徹雲霄。

Benedictus qui venit, in nomine Domini. 奉主名而來的,當受讚美,

Hosanna, in excelsis. 歡呼之聲,響徹雲霄。

 

Agnus Dei 羔羊讚

Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: miserere nobis. 除免世罪的天主羔羊,求禰垂憐我們;

Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: miserere nobis. 除免世罪的天主羔羊,求禰垂憐我們;

Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: dona nobis pacem. 除免世罪的天主羔羊,求禰賜給我們平安。

 

[ 打印 ]
閱讀 ()評論 (2)
評論
Chang_Le 回複 悄悄話 回複 '五梅' 的評論 : 別客氣,我也非常喜歡舒伯特這些經典作品,《未完成交響曲》以後會在我的交響曲係列裏專門欣賞。說到中國的唐詩宋詞,我也有與你同樣的希望。
五梅 回複 悄悄話 多謝介紹,以前沒聽過,非常好。舒伯特的《小夜曲》、《搖籃曲》、《未完成交響樂》、《鱒魚》(有中譯的歌曲),都很喜歡。西方的很多彌撒和合唱,都因作曲家偉大而不朽。其實中國文化也有類似的意境和情懷,那些唐詩宋詞,堪比教堂音樂,希望有作曲家能夠將這意境和情懷用合唱的形式表現出來。
登錄後才可評論.